Lviv, biz Türklerin Ukrayna’da en çok bildiği ve ziyaret ettiği şehirdir. Lviv, bizim Muhteşem Süleyman’ın meşhur karısı Hürrem Sultan’ın doğduğu şehirdir aynı zamanda. Lviv’in UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde olmasından biz Türklere ne? Biz Google’da Lviv Ukrayna kadınlar enter der ona bakarız sadece. Diğer aramaları buraya yazamadım ama siz tahmin edin. Bizim duymak istediğimiz ve ilgilendiğimiz tek şey “Lviv’in %85 nüfusunun kadınlardan oluştuğu ve bu kadınları kiraz dalından toplar gibi toplayabilme olasılığı.
Beni sosyal medya hesaplarımdan takip etmeyi unutmayın 😉 İnstagram: nerdesinbahar
Bu yazıda Lviv nasıl bir yer? Nasıl gidilir? Ne yapılır? Eğlenceler, müzeler, operalar (tamam tamam siz sıkılmayın hemen) kısaca Lviv hakkında bilgi sahibi olacaksınız. Yani umarım. Müze, instagramlık köşeler vs’den sıkılan direkt gece hayatı ve kadınları anlattığım yazıma atlasın. Daha ne yapayım sizin için? Hadi bakalım, Lviv’de ne umdum? Ne buldum? başlasın.
Lviv Hakkında, Lviv Nasıl Bi Yer?
Lviv Polonya’ya 70 km uzaklıkta olunca, kimlikle giden yurdum insanı kaçı kaçıvermiş sınırdan. Ukraynalı kadınlara yapılanlara henüz girmedim farkındaysanız. Hal böyle olunca da Ukrayna’ya girebilmek artık bir meseleye dönüşmüş. Ukrayna‘ya girerken yapmanız gerekenler yazım için şuraya bir tıklayın da okuyun bakalım. Ne haltlar yemişiz. Bu bizim eserimiz.
Lviv zaman içerisinde Sovyetlerden tutunda Macaristan- Avusturya İmparatorluğuna kadar pek çok hakimiyet görmüş. En son naziler zamanında çok acılar çekmiş. Lviv’de yaşayan yahudilerin neredeyse tamamı katledilmiş. İşte Lviv bu hayat memat meselelerinin izini fazlaca taşıyor. Lviv sokaklarında elinizde içkiniz şarkılar söyleyerek dolaşırken bir şehrinde yerin altında olduğunu farkediyorsunuz sonra. Savaş zamanından kalma yerin altındaki tüneller, dehlizler artık turistleri ağırlamak için restoranlara, kafelere dönüşmüş. Lviv, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunuyor. Lviv‘in kelime anlamı “Aslan Şehir” anlamına geliyormuş.
Lviv çok genç bir şehir. Ne anlama geliyor bu derseniz, binalar tarihi, sokaklar eski olabilir ama sokaklar gençlerle dolu. Onların enerjisi, yaşama sevinçleri, hiç bir şeyi takmayan o özgür halleri var ya benim en çok sevdiğim. Sokaklarda bağıra bağıra onlarla birlikte şarkılar söylemek çok keyifliydi. Sabahlara kadar sokaklar insan dolu. Barlar kapansa sokaklarda, meydanlarda devam ediyor eğlence. Kimse kimseyi de rahatsız etmiyor.
Lviv Güvenli mi?
Hiç uzatmadan söylemek gerekirse Lviv güvenli bir şehir. İçip içip bir yerlerde sızmazsanız, Polonya diye bir barda bağırmazsanız (Lviv’in Polonya’ya ait olduğunu söylemek intihar olur. Bizzat şahit oldum) gayet güvenli bir şehir. Arada sırada Rusya ile yaşadığı sorunlu zamanlara denk gelmezseniz bir sıkıntı yaşamazsınız. Gittiğinizde savaş çıkarsa, o da sizin kutup ayısı ve bedevi olmanızdan kaynaklıdır. Kısmet artık.
Lviv Ucuz mu?
Ukrayna’ya ilk kimlikle gidebildiğimiz günler Lviv acayip ucuz bir ülkeydi. Bizim gittiğimiz dönemde fena değildi ama 2021 itibari ile “Muz Cumhuriyeti” bir ülkeye gitmediğimiz takdirde bizim için ucuz ülke diye bir şey yok arkadaş. Lviv‘e gittiğimde cep telefonum saçma bir arıza yapmıştı ve ben bari şuradan bir telefon alayım diye bakmıştım. İnanın bana Türkiye daha ucuz. Pasaporta işleme ücretlerini daha hiç katmadan hem de.
Lviv Nerede?
Lviv Ukrayna’nın kuzeyinde, Polonya’ya 70 km uzaklıkta bir şehir. Eskiden Polonya’ya bağlıymış. Daha sonra Ukrayna’ya dahil olmuş. Bizim Hatay gibi. Polonyalılar bunu hala kabul edebilmiş değil.
Lviv Nasıl Gidilir?
Türkiye’den Lviv’e direkt uçuş bulunuyor. Lviv Uçak Bileti oldukça uygun oluyor. Ukrayna’nın kendi havayolları ile de uçabilirsiniz. Uçarak ya da kara yoluyla Lviv’e Nasıl Gidilir? Covid şartları nedir? daha detaylı okumak için buraya tıklayabilirsiniz.
Lviv Ne Zaman Gidilir? Bavulumda Ne Olsun?
Lviv için en uygun zaman için Mayıs- Ekim arasını kesin ve net söyleyebilirim. Bahar ayları deseydim, Mart’ta bahar. Gidip donarsanız “naptın Bahar ya?” diyebilirsiniz. Çünkü Ukrayna soğuk memleket. Kış aylarında bizim Kars gibi saçınız, kirpiğiniz buz tutabilir. Gerçi ben Kars’a Ocak ayında gitmiştim ve kirpiğim hakikaten donmuştu. O da ayrı bir keyif. Dersenizki “noel zamanı güzel” olur. O zaman donmayı göze alacaksınız mecbur.
Yazılarımı yazarken mutlaka İnstagram paylaşımlarıma dönüp bakarım. Orayı günlük gibi kullandığım için anlık hislerimi yazarım. Lviv için aynen şöyle yazmışım. “Lviv’de hava bir güneşli, bir yağmurlu… Giyin, soyun, ıslan, kuru şeklinde yuvarlanıp gidiyoruz.” Lviv’de en çok ıslanmışız sanırım. Ben Mayıs ayında gitmiştim ve hakikaten her mevsimi yaşamıştık aynı gün içerisinde. Hazır İnstagram demişken hala takip etmediysen belki etmek istersin. O zaman şuraya tık tık.
Lviv Bavulunun içinde mutlaka olması gerekenler;
- Şemsiye, yağmurluk ve taşıma şansınız varsa yağmur çizmesi
- Polar
- Tişört
- Bot, Spor ayakkabı
- İnce mont, kalın mont
- Gece kulüplerine gideceğinizi düşürseniz, şık kıyafetler. Aaa tabi bir de operaya gitme ihtimali için usturuplu kıyafetler (Opera kısmında bunu daha detaylı anlatacağım)
Lviv’de Kaç Gün Kalınır?
Lviv’de kaç gün kalınır? diye baktığımızda verebileceğim cevap “kişiden kişiye değişir” olur. Ben çok şehir gezgini olamadım. Sabahlara kadar coşayım, ucuz alkol bulmuşken votkada balık olayım tarzını gençlikte bıraktığım için bana 2 gün yetti. Sonraki üç günden birinde Ukrayna‘ya gitme sebebim olan Aşk Tüneli‘ne kaçmıştım günü birlik. Diğer iki gün artık her şey benim için birbirini tekrarlar olmuştu. Dön babam dön aynı barlar, bit pazarı, aynı restoranlar… Küçük bir şehir zaten. Görmeniz gereken her şey birbirine yakın yakın. Toplam beş gün Ukrayna’da ben Kiev’in bile altını üstüne getirirdim ama maalesef beraber gittiğim arkadaşlar Lviv‘e dinlenmeye gitmişlerdi. Yatıp uyumak için insan neden ülke değiştirir hiç anlayamadım.
Arkadaşlarımdan bir tanesine 5 gün hiç yetmedi. Gözlerini kocaman kocaman yapıp, “Bahar abla buraya arkadaş grubunla gelip en az 10 gün kalacaksın” dediğinde ben şok. 10 gün sonunda artık Lviv’in kaldırım taşlarını bile ezberlerdim sanırım. 10 gün yurt dışında aynı şehirde yaşamışsam oranın yerlisi olurum artık. Lviv’in muhtarı olurum. Ürdün‘de 10 gün kaldığımda ülkenin bir ucundan girip diğer ucundan çıkmıştım. Kısaca ne aradığınıza, ne bulduğunuza göre değişir kalma süresi. Şehri yaşamak için bir hafta sonu yeterlidir benim gözümde.
Lviv Konaklama
Lviv‘de sayısız konaklama seçeneğiniz var. İster otel, ister hostel, ister ev kiralama. Biz iki kız hostelde kalmak isterken diğer arkadaşımız ev kiralamak istiyor. Bana kalsa hostelde kalırdım. Hosteller çok eğlenceli oluyor.
En düşük bütçeli konaklama bölgesi: Brody
En çok konaklama seçeneği olan bölge: Skole
Old Town’a yürüyerek ulaşabileceğiniz bölge: Plosha Rynok
Old Town’a yakın bölgeler: Zhovka, Pustomyty ve Yavoriv
Lviv konaklama ile ilgili daha detaylı bilgi için şuraya tıklayabilirsiniz.
Lviv Şehir İçi Ulaşım
Lviv küçük bir şehir olduğu için ve turistik bölge Rynok Meydanı etrafında olduğu için pek toplu taşımaya ihtiyaç duyulmuyor. Ünlü mezarlık biraz uzak ama o da yürüyerek Rynok Meydanı‘na 30 dakika sürüyor. Lviv Havaalanından şehre ulaşım, taksi kullanımı, diğer uygulamalar ve tramvay ile ilgili tecrübelerimi daha önce anlattığım yazıma yönlendireceğim sizi ve yine aynı linki vereceğim. Bende her şeyi daha önce yazmışım. ŞURADAN o yazıma ulaşabilirsiniz.
Lviv City Card aldığınızda bu kartla 20 müzeye ve Belediye Binası’na ücretsiz girebiliyorsunuz. Ayrıca pek çok dükkan bu karta indirim yapıyor. Biz almadık ama siz almak isteyebilirsiniz.
Lviv City Card ücretleri: 24 saatlik 259 Grivna – 48 saatlik 350 Grivna – 72 saatlik 450 Girivna
Lviv Gezilecek Yerler, Lviv Görülecek Yerler
Lviv’de 60 dan fazla müze 100den fazla kilise bulunuyor. Bunlara konsept kafeler, restoranları da eklersek ve hepsine gitmeye kalkarsak aylarca Lviv’de kalmamız gerek. Bunların içinden ilginizi çekecek olanları seçmelisiniz. Lviv hakkında biraz bilgi sahibi olduysak şimdi Lviv gezilecek yerler ve Lviv görülecek yerler neler onlara bir bakalım.
1. Rynok Square
Rynok Square, bizim Taksim Meydanı ne ise onlar içinde o. Her zaman cıvıl cıvıl ve hareketli meydan aynı zamanda insanların buluşma noktası. Lviv’e gittiğinizde vaktinizin büyük çoğunluğunu Lviv Old Town‘da geçireceğiniz için bir yerden bir yere giderken defalarca geçeceğiniz yer Rynok Square olacak. Etrafındaki restoranlarda oturup bir şeyler yiyip içebilirsiniz. Bizim gittiğimiz dönem hala bir tık ucuzdu. Canımız nereyi isterse orada yiyip içmiştik ve bu bizi batırmamıştı.
Binalarda dikkatinizi çekecek şey sadece 3 pencere olacağıdır. Bu eskiden pencere vergisi olduğu için böyleymiş. Penceresi çok olan binaları ısıtmak zor olurmuş ve bu ısınmadan dolayı hava kirlenmesi yaşanırmış. O insanlar o zaman bunun bedelini ödermiş. Evimdeki tavandan yere ve boydan boya pencereleri düşününce “bizim memlekettekiler inşallah bunu duymaz” diye dua etmekten kendimi alamıyorum. Rynok Square’e çıkan ara sokakları da es geçmeyin. Hepsine girip çıkın. Hatırları kalmasın. Değdiğini göreceksiniz.
2. Black House
Rynok Meydanı‘nı gezerken dikkatinizi siyah bir bina çekecek. Peter Krasovksy tarafından yapılan bu bina Lviv Tarih Müzesi aynı zamanda. İlk gördüğüm anda çok ilgimi çekmişti. Telefonum Ukrayna’ya vardığım anda arıza yapmıştı ve fotoğraf çekemiyordum. Arkadaşlarımın telefonu ile çekilen bana ait fotoğraflarımın hiç birisini alamadım. İnsanlar çok hain. Yola kiminle çıktığınıza çok dikkat edin. O sebepten bu yazımın fotoğrafları çok kısıtlı. Telefonumun nadir çalıştığı zamanlarda çekebildiğim fotoğraflar bu yazıya katkıda bulunacaklar.
3. Lviv Old Town Sokakları
Lviv Old Town yani Eski Şehir‘de nereye bakarsanız bakın hoşunuza gidecek. Arnavut kaldırımlarında yürürken kafanız hep yukarılara bakıyor olacak. Kaldığımız yer turistik yerin birazcık dışındaydı ama o ara sokaklarda bile köşe başındaki binada heykel vardı. Havaalanından şehre giderken yol üstündeki binalara hayran kalmıştık. Tren istasyonuna giderken biraz normal şehir görüntüsüne kavuştu ama yine de binaları çok güzel arkadaş.
4. Lviv Opera Binası
Lviv ile bütünleşen fotoğraf kareleri genelde Lviv Opera Binası‘na aittir. Kaldığımız eve de 5 dakikada mesafede olunca, sık sık yolumuz Lviv Opera Binası‘na ve onun önündeki meydanına düştü. Opera binasının ihtişamından sual olunmaz. Gerçekten adamlar yapmış. Bu meşhur binayı Mimar Gorgolewski yapmış. Opera için nasıl bilet alabileceğinizi malum yazıda yazmışım daha önce. Yine şuraya müracaat.
Lviv Opera Binası‘nın önünü boş bulabilmek ve güzel fotoğraf çekebilmek ancak sabah saatlerinde olabilirdi ama Ukrayna‘ya oldukça hasta gittiğim için ve gece hep barlarda olup geç yattığımız için neredeyse hiç erken kalkamadım. Yine de arada boşaldığı oluyor ve bizde fotoğraf çekmeyi başarıyoruz.
Lviv halkı ve bizim gibi turistler opera saatinden çok önce Opera Binası‘nın önünde beklemeye başlıyor. Herkes çok şık. Topuzlu kadınlar, takım elbiseli adamlar, çok şık insanlar görüyorum. Sanki bir düğün, bir kokteyl var ve herkes buna uygun çok şık giyinmiş. Biz de az değiliz tabi. O sırt çantama bir elbise ve topuklu bir ayakkabı sığdırmayı başarmışım.
Lviv Opera Binası‘nın içi de muhteşemmiş. İnsan nereye bakacağını şaşırıyor. Perde arasında balkonlara çıkıp, oradaki insanlardan müsaade isteyerek fotoğraf çekebilirsiniz. Ne yaparsanız yapın asla oyun sırasında fotoğraf yada video çekmeyin. Zaten öncesinde uyarıyorlar. Eğer uymazsanız seyirciler çok sert tepki gösteriyor. Diğer yazımda uzun uzun anlatmışım.
5. Bit Pazarı
Lviv’de en sevdiğim yerlerden biri Bit Pazarı‘ydı. Opera Binası‘nın az ötesindeki küçük meydana kurulan Bit Pazarı‘nı kaçırmak istemezsiniz. Ukraynalı kadınların el emekleri, Ukrayna’ya özgü hediyelikler, yıllar öncesinden kaldığı söylenen madalyalar (Çoğu kişi onların eski görünümlü yeni madalyalar olduğunu söylüyor) her şey ama her şey var. Hediye almayı düşünürseniz bu çarşıdan başka yere gitmeyin. Diğer yerler pahalı. Hem bu Bit Pazarı‘nın ambiansı çok güzel. 5 gün boyunca benim sık sık yolum düştü. Pazarlık etmeyi unutmayın.
6. Lviv Town Hall
Lviv’de nereyi gezelim? diye sorduğumuz her kesin sorduğu ilk soru Lviv Belediye Binası‘na çıkıp çıkmadığımız. Hatta bazıları çıktığımızdan o kadar emindiler ki Belediye Binası’na çıkmışsınızdır zaten diyerek diğer seçeneklere geçiyorlardı. Lviv’i tepeden gören manzarası ile ünlü ve de asansörsüz deli gibi tırmanmanız gereken bir yer. Belediye binasına tırmandınız bitti mi? Hayır. Bir de onun üstündeki Ratusha Kulesi’ne tırmanacaksınız. 408 basamaktan bahsediyorum. Lviv Town Hall girişi de ücretli üstelik. Ben pek şehri tepeden gören yerleri sevmiyorum. İçinde olmak daha güzel. Sadece Fas’ta Fes gece manzarası çok güzeldi. Oraya da arabayla gitmiştik. O sebepten Belediye Binası’na çıkmayı hiç düşünmedim. Nerede olduğunu bile sormadım. Siz çıkmak isterseniz diye baktım. Lviv Town Hall Rynok Meydanı’ndaymış. Ölmeden çıkıp manzarayı görenleri yorumlara bekliyorum.
7. Virmenski Caddesi
Vimenski Caddesi‘de sık sık geçeceğiniz bir yer olacak. Cadde aynı zamanda Ermeni Caddesi olarak da biliniyormuş. Bu caddede renkli evler, sanat galerileri ve katedral bulunuyor. Lviv gecelerinde burada çok şarkı söyledik. Tüm gençlik oradaydı.
8. Lychakiv Mezarlığı
Lychakiv Mezarlığı için biraz uzak demişlerdi. Arkadaşlarım son gün uçak saatine kadar hala aynı kafelerde oturmayı seçince ben Lychakiv Mezarlığı‘na gitmeye karar veriyorum. Birilerine soruyorum ama yerli halk İngilizce bilmiyor. Beni anlamayıp yanlış tramvaya bindiriyorlar. Batman da anlamayıp almış beni. Dolayısı ile nerede olduğumu bilmeden şehrin bir yerinde iniyorum tramvaydan. Yoldan geçen birine sorunca o da bana Uber’den taksi çağırıyor. Şükür en sonunda gidebiliyorum. Biraz maceralı oldu benim gidişim. Nereye kolay gidebildim ki? Siz paşa paşa binin bir taksiye yada benim dönüşte yaptığım gibi yürüyün. Yarım saat sürüyor Rynok Meydan’a geri dönmeniz. Hem çok güzel sokaklardan geçiyorsunuz.
Lychakiv Mezarlığı dünyaca ünlü, en çok ziyaret edilen ve bir müzeye dönüşmüş mezarlığı. Daha önce benzerini Azerbaycan‘da görmemiş olsaydım çok daha fazla etkilenebilirdim ama mezarların başındaki pek çok heykelin aynısını Bakü’deki mezarlıkta da görmüştüm. Demekki böyle bir sektör var.
Lychakiv Mezarlığı’ndaki en eski mezar 1675 yılına ait. 18.yy da kurulan mezarlıkta çok ünlü yazarlar, büyük insanlar yatıyormuş. 40 bin mezar bulunuyor. Gittiğim gün her mezarda çiçekler vardı. Müze gibi mezarların arasında dolaşırken insan fotoğraf çekmek istiyor. Sonra da “ben napıyorum?” diyor. Garip bir duygu.
Lychakiv Mezarlığı ziyaret saatleri: Sabah 9:00 Yaz kapanış: 20:00 – Kış kapanış saati: 18:00
Lychakiv Mezarlığı girişi ücretli deniyor ama para verdiğimi hatırlamıyorum. Hatta içeride fotoğraf ve video çekmek ücretli deniliyordu. Hiç bir ücret ödemedim.
9. Bernardine Kilisesi
Lychakiv Mezarlığı dönüşünde mimarisi ile dikkatimi çeken kilise Bernardine Kilisesi‘miş. Önündeki dilencilere dikkat edin. Diğer yazımda bahsetmiştim ama buraya da yazayım. İçeri bakarken yanımdaki kadın birden hıçkırarak ağlamaya başladı. Ben “iyi misiniz?” demeye kalmadı. Hemen para istedi. Çok yaygın bir şeymiş. Kanmayın.
17ci yy’dan kalma barok mimarisindeki kilise Rum Katolik Kilisesi olarak hizmet veriyormuş. Gerçekten heybeti ve mimarisi ile beni taa uzaklardan ayağına kadar getirmeyi başardı.
10. Potacki Sarayı
Şehrin en güzel binalarından biri de Potacki Sarayı. Potacki ailesine ait sarayda sanat galerisi ve ünlü eserler bulunuyor. İçine girmedik.
11. Kayıp Oyuncak Müzesi
Lviv’in enteresan köşelerinden birisi de burası. Yıllar önce birisi dışarıda bulduğu bir oyuncağı binanın altına bırakır ve zamanla pek çok insan buraya oyuncak bırakmaya devam edince böyle bir müzeye dönüşür. Oyuncakların içinde kaybolacağınız garanti. Siz de bir oyuncak bırakabilirsiniz oraya belki.
12. Gasova Lampa
Gasova Lampa gaz lambalarının mucidinin mekânı olarak biliniyor. Dışarıda mucidin heykeli bir masa başında oturuyor. Ayağına basıp burnunu sıkarsanız bir şey oluyordu. Dilekler mi gerçekleşiyordu? Hatırlamıyorum ama ayağına basıp burnunu sıkmıştım. Ayak ve burun pırıl pırıl zaten.
Dükkanın içerisinde her model ve her renkte gaz lambası bulabilirsiniz. Gaz lambası müzesi de gezmedik demezsiniz. Fotoğraf çektikten sonra masasının çekmecesine 5 Grivna koyduk. Şu kadar ödeyin demiyorlar ama mutlaka bir ücret beklentileri oluyor.
13. Eczacılık Müzesi
Aynı zamanda eczane olarak hizmet veren dükkan aynı zamanda Eczacılık Müzesi. 30 Grivna verdiğinizde tam olarak gezebiliyorsunuz. Eczaneye girebilir, tarihten fırlamış gibi gözüken raflarının fotoğraflarını çekebilirsiniz. Ücret ödemediğiniz kısmı da çok değişik. Ücretli kısmını gezmedik.
İnstagram hesabımdan hala takip etmediniz mi? 😉 nerdesinbahar
Diğer Ukrayna Yazılarım
Lviv yazım ile birlikte diğer Ukrayna yazılarıma da göz atmanızı tavsiye ederim. Corona’dan sebep bu yaz yakın rotalara ihtiyacımız olacak.
- Ukrayna’ya Giderken Bilinmesi Gerekenler
- Aşk Tüneli, Tunel Of Love, Tunnel Kokhannya
- Lviv Ukrayna Kadınları Enter
2011’de tam zamanlı işinden istifa edip tutkusu olan seyahat etmeyi iş haline getirdi. 2017 yılından beri Hürriyet Seyahat’te gezgin yazar, 2018’den beri de blogunda yazılar yazıyor. Blog ilk etapta gazetedeki yazılarının arşivi olarak düşünüldü ancak daha sonra istediği gibi özgür yazmanın tadına vardı. Gezdiği yerler kadar yollarda tanıştığı, dokunduğu hayatlarında hikayesini yazıyor. Belki bir gün bir hikayenin kahramanı da siz olursunuz kim bilir?
