Doğu Anadolu arşivleri - nerdesinbahar.com

"Doğu Anadolu"

Van Gölü Ekspresiyle Yolculuk, Bir Masal

Hürriyet Seyahatte yayımlanan yazımın daha detaylı hali

Doğu ekspresiyle Kars macerası maratonuna kapılmayan insanoğlu kalmadı bu sene. Yer bulmak ne mümkün. Geçen kış Doğu ekspresiyle Kars’a giderken planım Van’a gitmek ve oradan da Van Gölü Ekspresi’yle dönmekti ama gerçekleştirememiştim. Aslında Van Gölü Ekpresiyle Van’a gitmeyi istemiştim. Van’a gitme girişimlerimin hepsi sonuçsuz kalınca çat diye aldım uçak biletini direkt gittim.

Van maceramı da okumak isterseniz tıklayın.

Van Gölü Ekspresi Bilet Alma

Van da çok güzel zamanlar geçiriyorum. Biraz erken dönmem gerekiyor. Neden? Çünkü her gün tren yok.
Ankara: 11:00 Tatvan: 12:09 Ankara’dan: Salı, Pazar. Tatvan: 07:00 Ankara: 07:20 Tatvan’dan: Salı, Perşembe

Yani salı yada perşembeden birini seçmem gerekiyor. Tren bileti alabilmek için TCDD’nin uygulamasını indirirseniz işlemleri çok kolay yapabilirsiniz. Ben kuşetliden salı günü için bir bilet alıyorum. Uygulamada kuşetli vagon bileti 64,5 lira. Akdamar Adası’nın tepelerinde gerçekleştirdiğim bilet alma işleminde paranın çekildiğine dair bir uyarı balonu çıkıyor ancak sonrasında herhangi bir mesaj gelmiyor.

Uygulamaya baktığımda da aldığım koltuk dolu gözüküyor. Bileti alabildim mi alamadım mı bilmiyorum. Van Gölü ekspresinde yer bulmak oldukça kolay. Sivas’a kadar da kompartımanda tek başınıza seyahat edebiliyorsunuz. Orada tren tam doluyor.

Van Gölü Ekspresi Nereden Kalkıyor?

Tren Tatvan’dan sabah 7’de hareket ediyor. Van da kalırsam sabah trenini yakalamam mümkün değil. Bir gün önceden Tatvan’a gidip o gece orada kalmalıyım ki sabah trenini yakalayayım. Ben de kendime kalacak bir yer ayarladıktan sonra öğlen saatlerinde Tatvan için Van otogarına gidiyorum.

Van’dan diğer şehirlere giden otobüsler Tatvan’dan geçtiği için her saat ulaşım var. Ben Van Gölü Turizmden 20 liraya bir bilet alıyorum. Van çıkışında ve Tatvan girişinde iki ayrı noktada jandarma kontrol bölgesi var. Tüm araçta bir saat arayla iki defa gbt yapılıyor.

Tatvan Couch’u Hasan

Ben seyahatlerimde orada yaşayan insanlarda kalıyorum. Uluslararası adıyla couchsurfing uygulaması, Türkiye de ise couchrail face grubundan referansları sağlam ev sahiplerim de kalıyorum. Bu seferki koçum Tatvan 3 nolu Aile Sağlığı Merkezi Doktoru Hasan.

Tatvan’dan trenle dönenler genelde Hasan’da kalıyor. Tatvan’ın tek couch’u. Yol boyu kendisiyle devamlı irtibattayız. Van Tatvan arası 2,5 saat sürüyor. Bana inmem gereken yeri söylüyor. İstersem çantamı bırakabileceğimi ve Tatvan’ı gezebileceğimi söylüyor. Eviyle sağlık ocağı arası beş metre yok. Couchsurfingden de yabancı gezginleri çok ağırlamış. Bu konuda çok tecrübeli bir ev sahibim var. Tatil zamanlarında otostopla geziyor ve benim gibi seyahat ediyor.

Sağlık ocağını kolayca buluyorum. Zaten mesaisi biten Hasan bana Tatvan sahilini gezdiriyor. Nirvana Ev Yemekleri diye bir yerde diğer doktor arkadaşlarıyla yemek yiyoruz. Porsiyonlar kocaman. Tatvanlı kadınlar resmen döktürmüş. Bana hesap ödettirmedikleri için fiyat hakkında bir fikir sahibi olamıyorum. Halbuki beni misafir ettiği için ben ısmarlamak istemiştim. “Sen daha doğuyu öğrenememişsin hocam” diyorlar.

Tatvan da gölde kadın erkek karışık yüzme olayını sorunca “oooo hocamm” diye sesler yükseliyor. “Asla olamaz öyle şeyler ama kadın ayrı erkek ayrı plajlar var” diyorlar. Hasan Van gölü manzaralı bir evde yaşıyor. Ben de o manzarayı seyrederek uyuyorum ve sabah da o güneşin doğuşunu izleyerek uyanıyorum.

Hasan tüm yorgunluğuna rağmen sabah 6 da beni gara bırakıyor. Artık Tatvan 3 nolu Aile Sağlığı Merkezin de bir sürü doktor arkadaşım var. Bu şekilde seyahat etmeyi çok seviyorum.

Tatvan Tren Garı Bilet Kaosu

Tren garında beni bir süpriz bekliyor. Bileti alamamışım. Para kartımdan çekilmiş ancak bilet yok. Tatvan tren garında pos cihazı yok. Bu şekilde ortada kalan tek kişi de değilim. Bir grup genç çocuk daha vahim durumda. Toplu olarak bilet almışlar. Yüklü bir miktar tek bir kredi kartından çekilmiş.

Pos cihazı da olmadığı için aralarında para denkleştirmeye çalışıyorlar. Neyse ki bilet var. Gişe memuru bana para çekilse bile geri ödendiğini, geri kalanını bankayla halletmem gerektiğini söylüyor ama “sen yine de Ankara garda bir sor” diyor. Döndükten birkaç hafta sonra hesabımda hala çekilen bilet parasını göremeyince orayı ara burayı arayıp en sonunda Ankara da bir telefon numarasına ulaşıyorum.

0312 309 05 15 nolu telefondan dahilisi 71791 da ulaştığım Sebahattin Bey bana tüm sorularımın cevaplarını veriyor. Sistem de işlem sırasında internet zayıflarsa bu tarz hatalar olabiliyormuş. Tüm işlemler yapılıp bilet alma kısmına gelindiğinde oluşabilen bir kopmada işlem yarım kalıyormuş. İşlem tamamlanamadığındaysa normalde 2 saat içinde sistem parayı geri gönderiyormuş.

Bende Akdamar adasının tepelerinde cılız internetle bilet almaya çalışırken sistem kopuvermiş herhalde. Sistem işlem sırasında 20 dakika bileti sizin için tuttuğu için de koltuk dolu gözükmüş. Kontrol ettiğimde almaya çalıştığım koltuk dolu gözükmüştü. Satın aldım herhalde diye düşünmüştüm.

Yani sistemde bilet alırken paranın çekildiğine dair gelen mesajı takiben PNR numaralı TCDD’den bir mesaj almadan bileti satın almış olmuyorsunuz. Sistem alınmayan biletlerde 20 dakika içinde parayı geri gönderiyormuş ancak bankadan bunun bizim hesabımıza geçmesi 3 iş gününü bulabiliyormuş. Birkaç hafta oldu ama hala nereye geldiğini çözemedim gerçi.

Yapıkredi ve maaş kartlarında bu sorunun daha çok yaşandığını söyledi. Benim kartımda Yapıkredi’ydi. Ankara Gar da ki gişe memurunun bu “artık bankayla sizin aranızda” dediği şeyin açılımı da buymuş.

Van Gölü Ekspresi

Van Gölü Ekspresi az ötemde duruyor. Eski bir sevgiliye kavuşmuş gibiyim. Nasıl özlem dolu bir bakıştır bu. Kavuştuk mu sevgilim? Çok mu bekledin? Yollarda kendimi kaybettiğimden beri hep seni özledim. 27 saat birlikteyiz. Sonrası yine tufan.

27 saat bu trende olucam. Geçen seferki yolculuğum da kar manzaraları vardı. Şimdi bahar manzaralı olacak. Kuşetli vagonuma yerleşiyorum. Benden başka kimse yok. Bu sefer alışverişimi yaptım. Kahvaltımı hazırlıyorum. Restoran bölümünden bir çay alıp tıngır mınır giden trende müzikler eşliğinde kahvaltıma başlıyorum.

Tatvan’da tost ekmeği bulamayınca onların çörek dediği yuvarlak bir ekmek almıştım. Kars da yediğim keteyle aynı şey. Çok lezzetli bence. Giderseniz mutlaka deneyin. Bakkaldan aldım ben.Trende kahvaltı da çok güzel gidiyor. Gençler de beni kahvaltıya çağırıyor ama ben yalnızlığımla çok mutluyum. Muhteşem manzaralar eşliğinde Cem Karaca söylüyor, ben dinliyorum. Ama öğlen yemeği için sözleşiyoruz.

Trenlerdeki kompartıman görevlileri orada ki ev sahiplerim. Çok uzun saatler o trende seyahat ettikleri için sanki evlerine misafir gitmişiz gibi bizi ağırlıyorlar. Kompartımanıma gelip sohbet ediyor abim. Torunlarının, çocuklarının fotoğraflarını gösteriyor. Yıllardır nasıl bu işi yaptığını anlatıyor. 30 yıldır bu trendeymiş düşünebiliyor musunuz?

Eskiden Van Gölü Ekspresi İstanbul’a kadar gidermiş. Adı da Şark Ekspresiymiş. İstanbul İran arası çalışırmış. Öyle şeyler anlatıyor ki küçük bir kız çocuğu gibi ağzım açık masallar dinliyorum sanki. Eski döneme ışınlanıp İran’a giden bir trende olmak istiyorum. Hayaller Paris ama biz Bitlis’ deyiz.

Van Gölü Ekspresiyle sabahın erken saatlerinde başlayan yolculuğum manzaradan manzaraya girerken günlerin vermiş olduğu yorgunluktan hafif bir şekerlemeyle devam ediyor kısa bir süre de olsa. Kompartıman görevlim perdemi çekmiş, kapımı kapatmış. Evine gelen bir misafir edasıyla sanki parmak uçlarında yürüyor uyanmayayım diye.

Van Gölü Ekspresi Doğu Ekspresiyle aynı. Prizlerin yeri, tuvaletler, tüm şartlar aynı. İnternet Doğu ekspresinde ki gibi yer yer çekiyor.

Doğu Ekspresi maceramı da okumak isterseniz tıklayın.

Van Gölü Ekspresi’n de Ortam

Artık trende biraz dolaşıp insanlarla tanışma zamanı. Van Gölü Ekspresi daha çok keşkedilmedi. Doğu Ekspresi’nde ki kadar gezgin kitle henüz yok. Daha çok ulaşım için kullanılıyor ama bir grup benimle birlikte binmişti trene. Gelip geçerken de devamlı şakalaşıyorduk.

Üniversite gençlik kollarından olduklarını, her üniversiteden bir kız bir erkek seçildiklerini ve belediyelerin davetlisi olarak gezdiklerini öğreniyorum. Türkiyenin dört bir tarafından gelmişler. Cıvıl cıvıl gençlik neşesi bana çok iyi geliyor.

Acıkınca Sivas civarında dışarıdan Adana Kebap söylüyoruz hep birlikte trene. Doğu Ekspresi’nden cağ kebabı ritüeline alışık olanlar bunu pek denemesinler. Doğrusunu söylemek gerekirse pek lezzetli bulmadı kimse ama doyduk mu doyduk. Gerçi bizim söylediğimiz restoran güzel yapamamıştır. Trende de Doğu ekspresindeki kadar yemek çeşidi yok. Porsiyonlar 15 lira.

Sivas da birden bire kuşetli vagon doluveriyor. Binen teyze de beni pek sevmedi sanki. Her zamanki trende kadın erkek ayrı kuralı burada da geçerli. Evli çiftler aynı soyadıyla iki bilet alabildiği için kadın erkek bilet almaya müsade etmeyen sistem sınıfta kalıyor ve başlıyor karmaşa. O kadın 3 erkekle aynı kuşetli vagonda yatıp uyuyamayacağı için ilk boş yatağa yönlendiriyorlar.

Tabi ki o boş yer de benim tepemdeki yer oluyor. Trene bindikten yarım saat sonra da hepsi yatıp uyuyuveriyor. Ben de gençlerle eğlenceye gidiyorum. O kadar uzun saatler trende olunca insan devamlı yiyor. Kendini tutamıyor. Çekirge sürüsü gibiyiz. Ya konuşuyoruz ya gülüyoruz ya yiyoruz. Hal böyle olunca uyumak isteyenler tarafından kovuluyoruz.

Birkaç arkadaşı Kayseri de uğurladıkdan sonra biz de uyumaya çekiliyoruz. Kulaklığımı takıp müzikler eşliğinde uykuya dalıyorum. Irmak istasyonuna 1 saat kala kompartıman görevlisi herkesi uyandırıyor. Bize verilen çarşaf, yastık ve pikeyi toplayıp teslim ediyoruz. Bir buçuk yıl önce bir gece vakti Kars için yola çıktığım Irmak’a sabahın erken saatlerinde varıyorum. Biraz yorgun ve uykusuzum artık. Servisler bizi Ankara gara götürüyor.

Kars’a trenle gidip gelmiştim. Van’a uçakla gittim, dönüşüm trenle. Bir tercih yapılması gerekirse giderken tren kullanmanın daha heyecan verici olduğunu söyleyebilirim. Bir masal daha bitiyor. Ben tekrar doğuyu ve trenleri özleyinceye kadar hoşçakal sevdiğim.

by Bahar Gündoğdu — 8 Mayıs 2018 in Ahkam Köşesi 0

Van, Kaf Dağının Ardı, Bir masal Diyarı

Tam üç kez niyetlenip ikisinde neredeyse kapısından döndüğüm Van için baktım başka yerlerden geçiş olmuyor çat diye aldım bileti ve direkt Van’a gittim. Amacım Van da ki badem çiçeklerini görmek. Sıcak ve güneşli bir İstanbul’dan yağmurlu ve serince Van’a vardığımda beni misafir edecek arkadaşım hala çalışıyordu.

Hürriyet Seyahat’te yayımlanan yazımın daha detaylı hali

Van Gölü Ekspresi Maceramı da okumak için tıklayın.
Doğu Ekspresi Maceramı da okumak isterseniz tıklayın.

Sonunda Van’a Ayak Basıyorum

Van havaalanı merkeze çok yakın ve havaalanın da sizi merkeze götürmek için mor otobüsler bekliyor. 3 lira veriyorsunuz ve nerede inecekseniz size yardımcı oluyorlar. Benim ilk durağım merkezde bir terzi oluyor. Zamansızlıktan yapılamayan paçalar Van’da bir yerel terziye emanet. Konuşmaya pek hevesli olmayan terziden çıkıp sokaklarda dolaşmaya başlıyorum. Sanki İstanbul da başka bir semtte dolaşıyor gibiyim. Böyle şehirleri pek sevmem. Mistik bir havası olan tarih kokan sokaklar severim. Burada her şey geldiğim yerle aynı. Bütün ünlü mağazalar, avmler, restoranlar ve ıslak bir Van.

Dış görünümümden yabancı olduğum o kadar belli ki. Bakışlara engel olamıyorum. Sırtımda ki çantam ve ayağımdaki keten ayakkabılarla sokakta görecek bir şey de olmayınca sıcak mağazalara dalmaktan başka çare kalmıyor. Van için ilk izlenimim bütün çiçekli elbiselerin Van’a gönderilmiş olduğu oluyor.

Bin tane kadar elbise giyip çıkardıktan sonra acıkıyorum ve arkadaşımın tavsiyesiyle Özşark Sofrası’na gidiyorum. Satır köftesi de mekan da çok güzel. En sonunda okulda işi biten arkadaşım yanıma geliyor. Laf lafı açınca nerede olduğumuzu unutup birkaç saati bu kebapçı da geçiriveriyoruz. Arkadaşım gezgin fotoğrafçılardan. Her fırsatta fotoğraf çekmek için kmlerce ötelere gidiyor. Tanışmamız da benim İran araştırmalarım sırasında oluyor. Kendi arabasıyla İran da 4500 km yol yaptı.

Van Kahvaltısı

İki gezgin bir araya geldi mi muhabbet bitmez. Yol hikayeleri anlatılır durur. Tabi böyle olunca uyku az uyunur. Ertesi sabah sürünerek uyanılır. Van’a gelmenin turistik taraflarını da yapmalıyım tabi bir taraftan da. Van kahvaltısı ritüeli için Van Gölü manzaralı Sütçü Kahvaltı Salonu’nu tercih ediyoruz. Gerçekten bir masa donatılıyor ki hangi birini yiyeceksin.

Kavut İstanbul’da ki gibi toz halinde gelmiyor. Tereyağla kavurmuşlar, üstünde bal ve ceviz var. Hani ben diyetteydim ya, unutun onu unutun. Askerliğini Van’da yapmış olan kardeşim şuan Londra’da eğitimde. Ona kahvaltı fotosunu göndermemle gelen mesajı aynen yazıyorum. “Abla ben sana ne ettim. Burada konfleks yiyorum ben” oluyor. Beni çok güldüren bu olay için kardeşim ne düşündü bilemiyorum tabi. Böyle bir kahvaltının bedeli de sadece 30 lira.

Van Denizi

Özkan’ a kaç milyon kez “herkesin gittiği yerlerle ilgilenmiyorum, sadece halkın bidiği bir yere gidelim” dediysem kendimi St.Thomas Kilisesi yolunda buluyorum. Gevaş yolunda petrolden hemen sonra Altınsaç Köyü‘nünde olduğu üç köy tabelasını görünce anayoldan hemen sağdan ayrılıp köy yollarına sapmalısınız.

Yolumuz bir köylüyle keşisiyor. Köye kadar aldığımız emmim kaybolan koyunları arayacağını söylüyor ve hemen bize “ekmek su var mı? katalım yanınıza” diyor. Bunları yaşamak için doğudayım zaten. Seviyorum doğu misafirperverliğini.

Köy yolları bir hayli bozuk olsa da Van Gölü‘nün yanında öyle bir manzaraya çıkarıyor ki beni dakika başı “dur fotoğraf” demekten yoruluyorum. Karşı da dağlar, pamuk gibi bulutlar gölde yakamoz yapıyor gündüz vakti. Gölün etrafı kaplumbağa cenneti. Göl etrafında ilerledikçe gölün rengi renkten renge giriyor. Her bir yerde başka renk.

Vanlıların Göle neden Deniz dediğini anladım sanırım. Artık Göl benim içinde deniz. Van gölü dünyanın en büyük sodalı gölü ayrıca Türkiye’nin de en büyük gölü olma özelliklerini taşıyor. Nemrut volkanik dağının patlamasıyla oluşan kraterdeki biriken suların oluşturduğu düşünülen bir göl. Tuzlu ve sodalı bir suya sahip.

Gölde inci kefalleri yaşıyor. Dünyada sadece bu gölde yaşayan bir türmüş. Mayısın ilk haftası da üremek için tatlı su yolunda büyük mücadele veriyorlar çünkü sodalı suda balık yumurtaları yaşayamıyor. Bu mücadele de öyle görüntüler elde ediliyor ki uçan balık inci kefali adını bile almış. Haziranda düzenlenen bir festivali bile var.

St Thomas Kilisesi

Vanın Gevaş ilçesine bağlı Altınsaç Köyünün 5 km kuzey batısında, Beleko dağının kuzey doğusundaki varis körfezine bakan bir tepe üzerinde aziz Thomas’a kutsal eşyaların korunması amacıyla inşa edilen kilisenin yapım tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber 1581 yılında başrahip Kirakos tarafından yaptırıldığı bildirilmektedir.

Van Denizi kıyısında manzaradan manzaraya, o bozuk yollarda zıplaya zıplaya ilerlerken Altınsaç Köyü‘nden hemen sonra bir tepede bulunan St. Thomas Kilisesi‘ni görüyoruz. Buraya özel aracınız olmadan gitmeniz çok zor olur. Aracı aşağıda bırakıp başlıyoruz yürümeye.

Yakın gibi gözüküyor ama oldukça tırmanacak gibiyiz. Bir toprak yol açmışlar. Arkadaşım o yolun yeni açıldığını söylüyor.Haberi olsa arabayla St. Thomas Kilisesi‘nin çok yakınına kadar çıkabilirdik. Böyle yolları yürümeyi de çok severim. Belli bir yerden sonra oldukça dikleşiyor.

Artık iyice Van Gölü’nü kuş bakışı görebiliyoruz. Manzara muhteşem. Öyle böyle değil hakikaten enfes. Tepelere çıkıp bulutların dansının videosunu çekmek için kamera yerleştirdikten sonra keşif için gidiyoruz. İçine gir, tepesine tırman ve bütün bunları en olmayacak ayakkabıyla yap yine Bahar.

Alice Harikalar Diyarında gibiyim. Tepemde bulutlar, masmavi bir gökyüzü Van gölünün mavisiyle yarışıyor. Yüzyıllara dayanmış bir kilise böylesi bir manzarada, böylesi bir yanlızlık da hala hayata tutunmuş, hala ulaşılması zor. Manzaralara doyup mis gibi havayı ciğerlerimize doldurduktan sonra inişe geçiyoruz.

Çıkarken nefes nefese kalmıştım. Çok dik bir açısı var tepenin. Aşağı inmekte bir o kadar zor. Yuvarlanacak gibi oluyor insan. Tam aşağıya indik oh artık düz yoldayız diye sevinirken bir eksiklik hissediyorum. Ceketimi yukarı da unuttum. Arkadaşım bırak yenisini alırsın diyor ama yanımda başka ceket yok.

Donarım alıncaya kadar. Mecbur tekrar tırmanıyorum. Aşağı inerken Özkan bir patikadan bahsetmişti. “Bir daha gelirsem buradan çıkayım” demişti. İçimden “ben nasılsa çıkmıycam” demiştim ya on dakika sürmedi yeniden tırmanmak. Daha önce de oldu bu bana. Büyük konuşmamak kadar düşünmemek de gerekiyor demeki ki. O gün orada kalp krizi geçirmedim ya daha da ölmem bence.

Neyse ki arkadaş beni almaya geldi de geri kalan yolu yürümedim. Dönüş yolunda anayola kadar bir aileyi arabaya alıyoruz. Küçük tatlı kız elinde sarı çiçekleriyle öyle güzel ki. Buralarda bizim modern dünyada otostop dediğimiz olay o kadar güzel ve doğal bir şekilde yapılıyor ki. İnsan hiç korkmuyor buralarda arabaya yabancı almaktan.

Akdamar Adası

Akdamar Ada’sı Gevaş yolunda. Gevaş araçlarına bindiğiniz de burada mutlaka duruyormuş. Adaya bizi tekneler götürecek. 15 lira verince gidiş geliş ücreti. Adaya geçişte tabi ki teknenin dümenini ele geçiriyorum. Van Denizi’nde tekneye bindim ama kullanmadım mı diyecektim?

Kısa sürüyor zaten. Hava sanşıma öyle güzel ki. Özkan haftada bir buralarda olduğu için gidip çay içmek istiyor. Bense kelebek gibi uçuşuyorum. Adadaki ağaçlarda hala çiçek var. Kilise çok heybetli gözüküyor. Giriş 10 lira. Müze kart ve İşbankası maksimum kartlar müze kart olarak kullanılabiliyor.

Kutsal haç adına Vaspurakan Kralı I.Gagik tarafından 915-921 yılları arasında keşiş Manuel’e yaptırılmıştır. Kiliseyi yaptırmalarının amacı Kudüs’ten İran’a kaçırıldıktan sonra 7. yyda Van’a getirilen Hakiki Haç’ın bir parçasını orada muhafaza etmektir. Kilise sonradan manastır olarak kullanılmıştır.

Akdamar adasının bir efsanesi de var tabi ki. Eski zamanlarda burada bir Ermeni baş keşiş ve güzelliği dillere destan kızı Tamar yaşarmış. Bu Tamar’a aşık da bir çoban. Çoban geceleri yüzerek adaya çıkarmış. Tamar da elinde bir fenerle onu beklermiş.

Bunu öğrenen keşiş fırtınalı bir gece fener ışığının devamlı yerini değiştirerek çobanın boğulmasını sağlamış. Boğulmadan önce de son sözü “Ah Tamar” diye bağırmak olmuş. Bunu duyan Tamar da kendini suya atmış. O günden sonra ada Ah Tamar diye anılmaya başlanan ada günümüze kadar Akdamar olmuş.

Etrafını ve içini gezdikten sonra yine tırmanma zamanı. Zaten Van’ı hep böyle hatırlıycam. Tepelere çıkıp adayı ve kiliseyi tepeden seyrediyoruz. Ardında ki Artos dağıyla muhteşem bir manzara sergiliyor bize. Son vapurun saatine dikkat edin de bizim gibi son nefes koşturmayın. Gün gölün üstünde muhteşem bir manzarada batıyor.

Van Geceleri

Gece Özkan’ın arkadaşlarının yanında alıyoruz soluğu. Van da bir barlar sokağı var. Gençlik eğleniyor. Her yerden bir müzik sesi geliyor. Bizim olduğumuz barın konseptine bayılıyorum. Kardeşimin Londra’da aradığı telefon klübesi bu barın içinde var.

Fidel, Che, Frida bir masada kadeh tokuşturuyor. Van da yaşayan öğretmelerle oturup sohbet ediyoruz. Ne kadar tatlı insanlar.
O kadar yorgunuz ki kızların başka yerlere geçme teklifini reddediyoruz. Dinlenmemiz lazım. Ertesi gün yine yollardayız çünkü.

Van Kedi evi

Yine erken kalktık. Merkezdeki Yedisu Börekçisi’n de alıyoruz soluğu. Nasıl lezzetli böreklerdi anlatamam. Mutlaka uğrayıp yiyin. Benim diyet yalan oldu biliyorum.

Van’da van ritüllerinden biri de Van Kedi evini ziyaret etmek. Yüzüncüyıl Üniveristesi kampüsünün içerinde olan kedi evine giriş 1,5 lira. 4 liralık bir yaş mama alırsanız kafesin içine girip sevebiliyorsunuzda. Kediler oldukça açtı. Van kedileri sadece Van da yaşayabilen bir türmüş.

Üretimleri kontrol altına alınmış. Biri mavi diğeri sarı renk gözlü olmalarıyla ünlüler ama her doğan bu özellikle doğmuyor. Mavi gözlüleri 500 sarı gözlüleri 300 liraya satın alabiliyorsunuz. İki renk gözlüler satılmıyor. Zaten çok az bu şekilde doğan kediler koruma altında.

Muradiye Şelalesi

Şelale aşkımı bilmeyen var mı? Muradiye şelalesine doğru yola çıkıyoruz. Muradiye Şelalesine toplu taşımayla gidecek olanlar Çaldıran minübüslerine binmeli. Şelale Muradiye ilçesinden sonra çünkü. En çok bu hata yapılıyormuş. Özel araç parketmek 5 lira kaç kişi olursanız olun.

Şelaleye giden arazi özel kişilere ait. Onlarda geçiş ve otopark için bedel biçmişler. Muradiye Şelalesi’ne bir asma köprüyle geçiliyor. Pazar günü olduğu için o kadar kalabalık ki. Heryer piknik yapan insanlarla dolu. Aileler oldukça kalabalık. Mevsim dolayısıyla şelale gürül gürül akıyor. Kışın bu şelale donuyormuş.

Bu kadar kuvvetli akan br şelalenin donabileceğine insan inanamıyor. Seyir teraslarından fotoğraf kuyruğuna giriyoruz. Sonrada keyfini çıkartıyoruz. Aşağılara inince derenin üstüne atılmış kütüğün üstünden karşıya geçiyoruz. Arkada daha küçük şelaleler de var.
Enteresan olan buraya bu suyun nereden geldiğini bir türlü bulamamamız. Toprağın altından geldiği söyleniyor.

Muradiye Şelalesinin arkasında ki küçük şelale

Van İskele

Dönüşte işleri olan Özkan beni İskele yolunda indiriyor. İskeleye yürüyebilir miyim deyince indirdiği yerin Türkiye’nin en uzun düz caddesi olduğunu söylüyor. 7 km’miş. İyiki onu dinleyip minübüse binmişim. İskele caddesi kocaman bir parka çıkıyor. Orada da tüm çimenler piknikçilerin istilası altında.

Sora sora teknedeki balıkçıları buluyorum. İki tane tekne var. Amacım meşhur inci kefalinin tadına bakmak. Kale manzaralı teknede bir içecek ve balık ekmeğe 10 lira ödüyorum.

Doğruyu söylemek gerekirse içinde ki soğan maydanoz ve acı üçlüsünden balığın tadını pek alamadım ama soğan karışımının tadı güzeldi. Bu ritüelide gerçekleştirdikten sonra uzaktan gördüğüm Van kalesi için yola koyuluyorum.

Van Kalesi

Kimse sorduysam gördüğüm kaleye ulaşım yolunu tam diğer taraftan tarif ediyor. Israrla oradan geçemezsin diyor. Bende söz dinliyorum. Minübüse yürürken, günlerdir el arabalarında gördüğüm otların tadına bakma fırsatı buluyorum. Dağ muzu da deniliyormuş ama her yörede başka isimde olsa da Van da uşkun diyorlar.

Dağdan toplanan yabani otların kökü bir nevi. Satıcı dış yapraklarını soyup bana ikram ediyor. Tuzlayıp yeniyor. Ben sevdim. yeşil eriğe benzer ekşi bir tadı var. Parasını ödemek istediğim satıcı ısrarla para almadığı için fiyatını sormak aklıma gelmemiş ama Özkan’ın dediğine göre kilosu 30 liraları buluyormuş.İskeleden bir minübüse daha binip Koç İlkokulunun orada iniyorum. Bir daha minübüse binmek gerekiyor ama sıkıldım.

İskeleden bir minübüse daha binip Koç İlkokulunun orada iniyorum. Bir daha minübüse binmek gerekiyor ama sıkıldım.Geri kalanı yürüyücem. 15 dakikalık bir mesafe zaten. Yürürken yaşlıca bir teyzem maşallah diyor. Öyle tatlı ki, tam fotoğraflamak istediğim bir teyzem ama fotoğrafını çektirmiyor. Beni kovalıyor. Van Kalesi oldukça büyük bir alanda tepede tüm ihtişamıyla bana bakıyor. Kime ne sorduysam kalenin ana kapısına ulaşmayı başaramıyorum.

Türbenin orada iki çocuk bana rehberlik edeceklerini söylerek peşime takılıyor. Sonrasında ben onların peşine takılıyorum tabi ama beni öyle yollara sokup öyle bir dolandırıyorlar ki nasıl oaralardan yuvarlanmadım, nasıl cinnet geçirmedm bilemiyorum. Aslında kısa süreli bir cinnet geçirim bence. Geldiğim yollardan dönüp kalenin ön tarafına ulaşmaya çalışıyorum. Çocuklar kapısında tadilat olduğunu ve içeri giremeyeceğimi söylerken başkası kalenin kapısının olmadığını söylüyor.

Kale kapısı denilen bir gerçek varken nasıl bu kalenin kapısı olmaz ki. Kalenin tepesinden bir gün batımı yapayım dedim başıma gelmeyen kalmadı. Ayakkabılarım yine bu işe hiç uygun değil ve ben yine tırmanıyorum. Van’ı hep tırmandığım bir yer olarak hatırlıycam. Birileri dönerken yardım istiyorum. Beni aşağı indiriyor indirmesine ama bu sefer de o peşimi bırakmıyor. Kaşla göz arası bir duvardan atlayıp izimi kaybettiriyorum.

Eski Van

Amacım yukarıdan gördüğüm eski Van’ın olduğu yerdeki Selçuklu minarelerine gitmek. Yukarıdan gördüm ki birileri o yıkık minarelerin tepesine çıkmış. iki Osmanlı camisi restore edilmiş, iki Selçuklu minaresi kaderine terk edilmiş. Kaleye çıkamadım, minareye çıkıp o gün batımını yapma peşindeyim. Ben ettim siz etmeyin.

O an pek mantıklı düşünemediğimi itiraf etmeliyim. Tek başıma basamakları yıkılmış zifiri karanlık bir kulenin içinde yine tırmanıştayım. Arkamdan bir grup adamın sesini de duyunca nasıl dört nala tırmandım bilmiyorum. Burada bile yalnız kalamadım. Hemen birileri geldi. O ayak koyacak yer olmayan yerde 4- 5 kişiyiz. Onlar hemen gitmeye kalkışınca da bu sefer ben onların peşine takılıyorum. Nasıl inicem başka türlü.

Yanımda da bavul gibi bir kol çantası var. Toz toprak içinde kaldım bir taraftan. Çocuklardan biri bana yardım ediyor diğer arkadaşları kızsa da. Aşağıda bir güvenlik görevlisi bekliyor ve iyi ki bekliyor. Oraya girmek çıkmak yasakmış ve belli bir saatten sonra o alan pek güvenli değilmiş. Fotoğraf çekeyim diyorum telefon yok. Görevli arıyor ama yok. Minarenin içine bakalım diyoruz ki en tepede düşmüş.

O gelmeseydi ben oraya tekrar nasıl çıkar alırdım bilmiyorum. Telefonumu çıkıp aldığı gibi alanda beni gezdiriryor ve güvenli bir şekilde beni o alandan çıkartıyor. Gece vakti eski Van alanına tek başınıza gitmeyin. O ara artık beni merak eden Özkan arıyor. Beni güya dolmuşa götüren görevli bir gümüşçüye götürüyor. Ne desem bilemedim. Herkes para derdinde.

Tamam çok güzel ürünler ama her sorduğum bir avrupa uçak bileti. Gelde durumu anlat. Dolmuş için çıkınca bu sefer şalvarlı sarıklı genç bir çocuğun dışarı çıkarmalarına rağmen beni beklediğini görüyorum. Dolmuşa binip gittim güya ama nasıl oldu bilmiyorum çok uzak bir yerlerde dolmuşa bindi. O geride kalmıştı nasıl ileri gidip dolmuşa bindi.

Ya hayal görüyorum ya kırklara karıştım. Özkan’a ulaşmaya çalışıyorum. Bir gezgin arkadaşıyla künefe yiyorlar ama peşimdekini atlatmaya çalışmakla meşgulüm. Mağazalara falan dalınca neyseki peşimi bırakıyor da bende hayatımda yediğim en güzel künefeye doğru ilerliyorum. Bizim İstanbul da yediklerimiz kesinlikle künefe değil ya da orada yediğim başka birşey. Ne tırmandım ne kaçtım ne dolandım ben bugün.

İnci Kefali İlköğretim Okulu

Van da ki son günüm. Öğleden sonra Van Gölü ekspresi için Tatvan’a geçicem. Son sabahım da Özkan’ın öğrencilerini görmek istiyorum. Onlara minik hediyeler getirdim. Sırt çantasıyla fazla birşey taşınmıyor. Öyle tatlılar ve öyle utangaçlar ki. Anadoluya giderken yanınızda mutlaka küçük de olsa birşeyler götürün. Bir çocuk sevindirmek dünyaya bedel. Keşke daha fazlasını yapabilsem.

İnci Kefali İlköğretim İlkokulu sınıf öğretmeni Özkan Çörek

Van da her mevsim gelmek için bir sebep var. Mayıs başı badem çiçeklerinin açma dönemi ve inci kefali göçü. Mevsimlerin dönmesinden birisine biraz geç diğerine erken geldim ama olsun asla pişman değilim. Van Denizinde bir dalış klübü gördüm. Bu sefer olmadı ama bir dahakine kesinlikle dalmak için gelmeliyim.

Suyun altında tarihi kalıntılara dalınıyormuş. Bunu kaçıramam. Zamanı yanlış hesapladığım ve trenin de hergün olmamasından dolayı planladığımdan erken ayrılıyorum. Bu kadar güzel olacağını tahmin etmemiştim. Aklım Van da kalarak ayrılıyorum ama yine gelirim

by Bahar Gündoğdu — 27 Nisan 2018 in Doğu Anadolu 0

Doğu Ekspresiyle Kars’a Nasıl Gidilir?

Hürriyet Seyahat’te yayımlanan yazımın daha detaylı hali

Her şey bir kaç yıl önce başladı. Doğu ekspresiyle Kars’a gitmek, Çıldır gölü, Ani harabeleri, İshak Paşa Sarayını görmek ama illaki Doğu ekspresiyle seyahat etmek. Kimse benimle bu yolculuğa çıkmak istemeyince en sonunda bu yıl tek başıma gitmeye karar verdim. Şu ara rail gruplarında en popüler gezi doğu ekspresiyle Kars yolculuğu. Genelde kuşetlide yolculuk ediyorlar. Yalnız bile olsanız mutlaka bir gruba denk geliyorsunuz.

Haça Dağı tırmanış maceramı da okumak isterseniz tıklayın.
Van Gölü Ekspresi maceramı da okumak isterseniz tıklayın.

Doğu Ekspresinde Nasıl Bilet Bulunur?

Geçtiğimiz sene mobil uygulamasından veya internet sitesinden bilet bulmak çok kolaydı ama bu seneki Doğu ekspresi patlamasıyla Kars’ta yaşayanlar bile bilet bulamıyor. Tur firmalarının biletleri aylar öncesinden kapattığı, bilet sıkıntısının bundan kaynaklandığı düşünüldü ve İnterrail sosyal paylaşım platformunun yürüttüğü bir kampanyayla sorun kısmen çözüldü.

Artık bilet bulunabiliyor ama hala yataklı ve kuşetli de sorun var. Bir ay öncesinden biletler satışa sunuluyor ve erken saatlerde bakmak bilet yakalamakta bazen işe yarıyor. İnterrail Türkiye’nin alt kollu olan Karsrail’in facebook hesabına bakmakta da fayda var. Biletini devretmek isteyenler oluyor.

Doğu Ekspresine Ulaşım

İstanbul’dan Ankara’ya uçakla geldikten ve iki gün Ankara’yı gezdikten sonra Ankara’da ki gardayım. İlk, gardaki turism information bürosuna girdim. Çok yardımcı oldular. Mutlaka uğranılması gereken bir yer. Ankara garında başkentray çalışmaları olduğu için doğu eskpresi Irmak’tan kalkıyor.

2017 aralığına kadar da böyle. Irmak’a sizi götüren otobüsler var. Bu tren bileti ücretine dahil. Tren siz gelmeden kalkmıyor. Hatta fotoğraf çekmek için bolca vaktiniz oluyor. Gardaki üst geçitten karşıya geçtiğinizde bir bakkal var. Eksiklerinizi oradan tamamlayabilirsiniz.

Trende ki ortam nasıl?

Eğer kabınız varsa çeşmeden su doldurabilirsiniz. Eğer kahve çay tirkakisiyseniz elektrikli bir su ısıtıcısı çok işinize yarayacaktır. İki tane priz var ama nedendir bilinmez neredeyse tavana monte edilmiş. Uzatma kablolu çoklu priz çok işinize yarar.

Biz interrail grubundan gelen orada tanıştığımız insanlarla çok kalabalık olduk. Trenin camları eskisi gibi açılamıyor. Sadece üst kısımda havalandırma için küçük bir bölüm açılabiliyor. Tuvaletler de her zaman tuvalet kağıdı ve klozet örtüsü var. Eğer su donmazsa sıcak su bile var. Düğmeye biraz uzun basın ve bekleyin donmamışsa su mutlaka akıyor. Hatta sıcak akıyor.

Son iki vagonun biri kuşetli diğeri yataklı geri kalan pulman şeklinde. Kuşetlide bir kişi 61 tlye seyahat edebiliyor. Bu Ankara Kars ücreti. Ara durakların fiyatı farklı. Yataklı da 2 kişi alırsanız kişi başı 96 TL oluyor. Kuşetlide kadın erkek karışık oturabiliyor ama sıra gece uyumaya gelince kadınları erkekleri ayırıyorlar. Çift olarak gidecekseniz yataklıyı tercih edeceksiniz yada tüm kuşetliyi kapatacaksınız.

Doğu Ekspresi Kuşetli vagon — Kuşetli vagon

Tren oldukça sıcak. Yanınıza yazlık bir şeyler almanız faydalı olacaktır. Size kapalı poşetlerde çarşaf, yastık, pike veriyorlar. Ütülü ve temiz. Kuşetlide yatağınızı siz hazırlıyorsunuz ama yataklıda görevliler hazırlıyor. Ben kuşetlide seyahat ettim.

Yol boyunca manzaraların birinden girip diğerinden çıkıyorsunuz. Yol boyunca internet ve telefon çoğu yerde çekmiyor. 25 saati trende geçireceğiniz için yanınıza kitap, oyun vs getirip müzik dinleyebilirsiniz. Gerçi yeni insanlarla tanışıp sohbet etmek, manzaralara dalmaktan pek başka şeye zaman olmadı ve zaman nasıl geçti hiç anlamadım. Personel güler yüzlü ve yardımcı.

Kahvaltı edebileceğiniz ve yemek yiyebileceğiniz küçük bir restoranı var. Yemek kaldı mı vs gibi handikaplar olabiliyor. Bu sebepten yanınıza yiyecek bir şeyler alın yinede siz. Kahvaltı 10, yemek 15, çay 2 TL. Kompartıman görevlisi sizin nerede ineceğinizi biliyor ve sizi uyandırıyor. İçiniz rahat olsun.

İnternette okuyup bir klasik haline gelen Erzurum’da trene cağ kebabı isteme ritüelini yerine getiriyoruz. Bence çok da şart değil. Yerinde yediklerim çok daha lezzetliydi ve sıcaktı.

Kars’a tam denilen saatte ulaştık. Sıfır rötar. Kalacağım yere ulaşmak için adres sormaya girdiğim markette hocam diye karşılanıyorum. Boşuna hoca değilim diye diretmeyin benim gibi. Bölgede dışarıdan gelenlere hocam diye hitap ediyorlar. Antalya’nın ablam teyzem amcamlarından sonra buranın hocamlarına alışıveriyorum hemen. Ne taraftan gidicem hocam?

Kars’ta Nerede Kaldım?

Kalacak yerimi couchrailden ayarladım. Harika genç üniversiteli kızlar. Yemek bile yapmışlar. Bir şeyler atıştırıp kendimizi Kars sokaklarına atıyoruz. İki gün diye geldiğim evlerinde dört gün kalmama izin veriyorlar ve beni koyunlarında yatırıyorlar. Unutmak mümkün değil. En çok onlarla eğlendim, güldüm.

-25 ler de gezmek pek kolay olmasa da rus mimarisinin hakim olduğu geniş tek yönlü sokaklarında buzların üstündeki dansım görülmeye değer. Gelir gelmez Kars kalesini, cafelerini, rus binalarını geziveriyorum. Kaleden şehrin manzarası çok güzel, ışıl ışıl. Cafesi de çok güzel.

Çıldır Gölü, Ani Harabeleri

Ertesi gün tren de tanıştığım insanlarla araç kiralamaya karar veriyoruz. Zira Çıldır’a gitmek için toplu taşıma yok ve uzak. (Güncelleme: Belediye 2018 yılında Çıldır gölüne dolmuş koymuş ve fiyatı 10 liyamış. Son gelen bilgiler bu yönde)

Ani’ye dolmuş varmış ama sadece köye kadar gidiyormuş ve akşam geri dönmüyormuş. En mantıklısı araç kiralamak. Biz 5 kişi araca dolunca araç kirası ve yakıtıyla birlikte 40 liraya Çıldır’ı ve Ani’yi gayet konforlu gezmiş olduk. Geçtiğimiz seneye kadar ki bilgiler bu şekildeydi. Bu sene Ani Harabeleri için ulaşım sağlanmış durumda.

Çıldır gölü tamamen buz tutmuş durumda. Masmavi gökyüzü, karşıda Allahuekber dağlarının heybetli yükselişi, uçsuz bucaksız bembeyaz bir düzlük. Kendimi gölün üstündeki karlara atıveriyorum. Bakmaya doyamıyor insan.

Balıkçıların balık tutuşlarını izlemek istiyorsanız önceden haber vermeniz gerekiyor. Uzakta gölün üstünde balık tutanları görebiliyoruz. Yanlarına gitmediğime hala pişmanım. Göl kenarında Atalay abinin küçük lokantası var. Başkada alternatif yok zaten.

Gölün sarı balıklarından yiyebiliyorsunuz. 20 lira. Ben çok sevdiğimi söyleyemiycem ama bence herkes kendi denemeli. Atlı kızaklarda arayınca geliyor. Hafta içi gittiğinizde yoklar ama hafta sonu hepsi varmış.

Balığımızı yiyip, ısınıp, Ani Harabelerine hareket ediyoruz. İkisinin arası baya var ve gün erken kararıyor. Ani Harabeleri giriş 8 lira. Bayağı geniş bir alana serpiştirilmiş durumda. Karşımızda Ermenistan var.

Ani, Kars’ın güneydoğusunda, Arpaçay boyunda bulunan ören yeri. 961-1045 yılları arasında Pakraduni Hanedanlığı’ndan Ermeni hükümdarlarının başkenti olmuş.

Öyle bir yere kurulmuş ki Ihlara vadisindeki gibi bir kanyon var. Tam uçurumların kenarında yükseliyor binalar. Uçurumlara sıfır aşağılara bakıyoruz. Birinden girip diğerinden çıkıyoruz. Aşağıdan bir dere geçiyor. Üstündeki tarihi köprü yıkılmış, İpek yolunun en önemli köprüsüymüş.

Ermenistan sınırında bulunan maden ocağında patlatılan dinamitlerden Ani Harabeleri gün be gün yıkılıyor. Bunu kasıtlı yaptıklarını söylüyorlar. Geri kalanını da restorasyon adı altında bizim görevliler hallediyorlar.

Ankara kalesi, Efes harabelerinde de olduğu gibi tarihi eserlerin üstünü eskitilmiş görünümlü bir şeyle kaplıyorlar. Yüzlerce foto çekip çıkıyorum. Güneş gittiği anda hava eksilerin dibine vuruyor. Saçlarımız, kirpiklerimiz buz tutuyor, telefonlar kapanıyor.

Sarıkamış’ta Kayak

Ertesi gün buralara kadar gelmişken Sarıkamış’a gidip kaymamak olmaz dedik.Trende tanıştığım bir arkadaşla kaymaya gittik. Sarıkamış’ın pistleri çok güzel. Her klasmandan kayakçı için pistler mevcut.

Kıyafetiniz varsa benim gibi sadece kayak için 30 TL, telesiyej 5 kayış için 25 TL ödüyorsunuz. Sınırsız için 30 TL ödeyip manzaraların tadını çıkarıp, fotoğraf çekip kayabilirsiniz. Hafta içi olduğundan mıdır bilinmez ne telesiyej sırası bekledim, ne kalabalıklarla boğuştum. Çok keyifliydi.

İshak Paşa Sarayı’na Nasıl ulaştım?

Benim asıl amaçlarımdan bir tanesi İshakpaşa Sarayına gitmek. Giderek azalan grupta tek başına kalıyorum ama tüm gidemezsin günü birlik yapamazsın diyenlere inat sabah yola çıkıyorum. Buradan sonrası daha dikkatli okunmalı zira Kars’tan İshakpaşa’ya gidişi naptıysam da öğrenemedim. Kendim tecrübe etmek zorunda kaldım.

Serhat Iğdır otobüsüyle önce Iğdır’a gidiyorum. 20 lira. Saat 8de otobüs olduğunu bilmediğim için yarım saatle kaçırıp 10dakine biniyorum. Siz 8’dekine yetişin rahat rahat gezin. Camlar içeriden buz tutuyor. Aracı ısıtmak mümkün değil. Resmen soğuktan ağlıyoruz tüm otobüs.

Tam ısındı derken jandarma aramasına denk geliyoruz. Yolculuğun bundan sonrasında devamlı aranıyoruz. Güvenlik noktalarından geçiyoruz. Iğdır 2,5 saat sürüyor. Hemen indiğiniz yerden Doğubeyazıt’a dolmuşlar kalkıyor. 10 lira. Koşarak biniyorum. Dolar dolmaz hareket ediyor. Yola çıktığımdan beri hava buz gibi ve kapalı.

Yolda sislerin içinden geçiyoruz ve sonra pırıl pırıl bir güneşe ulaşıyoruz. Donan ben bu sefer yanmaya başlıyorum. En yoğun arama Doğubeyazıt’a girerken ki jandarma bölgesi. 1 saati biraz geçe Doğubeyazıt’tayım ve bingo. İnternette yazan belediyenin oradan kalktığı söylenen dolmuşlar kış sebebiyle yok. Dolmuş şöförü beni taksi durağına götürüyor ama çok yüksek fiyat istedikleri için olmasa da kendi gözlerimle görmek için belediyeye yürüyorum.

Şehirde dolaşan salopetli bir kadın hemen dikkat çekiyor tabi. Siz daha sıradan giyinmeye çalışın derim. Belediyenin orada tabi dolmuş yok ama hemen bir taksi durağı var. İlk konuştuğum kişi 20 lira diyor. Beklerse 30TL istiyor. 20TL’ye anlaşıp hemen gidiyoruz çünkü zamanım yok. Kars’a dönen son otobüse yetişmeliyim.

Ertesi gün trenle dönücem. İshakpaşa sarayı Doğubeyazıt’a 5km. O kadar yakın olmasını beklemiyordum. Köşeyi dönüp biraz ilerleyince görüyorsunuz zaten. Bir tarafta da Ağrı dağı. Yukarı çıkıyoruz.

İshakpaşa Sarayı

Gözlerinize inanamayacağınız güzellikte, işlemeleriyle göz kamaştıran kocaman heybetiyle zamanında burada kimler yaşamış demekten kendinizi alamadığınız gizli bir cennet. 99 yıl sürmüş yapımı. Resmen bir yüzyıl. Tarihin ilk kalorifer sistemli binası ve Osmanlı’nın son dönemdeki son binalarından.

Taksi şoförüm benimle gelip hem anlatıyor hem fotoğraflarımı çekiyor. Her şey hızlandırılmış durumda. Konuşurken taksi şoförümün aslında kayak hocası ve dağ rehberi olduğunu öğreniyorum. Dağcı arkadaşlarımı tanıyor. Dünya küçük.

Burada da yüzlerce fotoğraf çekip koşa koşa bir şeyler atıştırıp Iğdır için dolmuşa koşmaya hazırlanırken otobüsten yer ayırtayım diyorum ve süpriz. Son otobüs 5’te demişlerdi ama 4’teymiş ve saat 3,30.. koşa koşa dolmuşa gidiyorum. Bu arada iki kaşık aş çorbası içmeyi başarıyorum. Mutlaka için. Çok lezzetliydi.

Dolmuş şoförü resmen tekerlekler yere değmeden, sislerin içinden beni otobüse yetiştiriyor. Otobüs beni bekliyor. Minübüsle buluşup beni orta bir yerden alıyor. Aynı yollardan geçip dönüyorum. Çok uzun ve yorucu bir gün ama ben çok mutluyum.

Kars Yeme İçme

Akşam şehirdeki son günüm. Yöresel yemekleri günlerdir denedim. Çok güzel restoranlar var ama içlerinden Hanımeli restoran kendine has lezzetleriyle öne çıkıyor. Kars demek kaz demek. Her yerde 60 lira. Dilek abla’nın değişik lezzetlerini, ananesinden öğrendiği reyhanesini içme şansına nail oluyorum.

Eşinin akordeon eşliğinde söylediği sarı gelin türküsünün orjinal halini dinleyip kulaklarımın pasını siliyorum, yorgunluk atıyorum. Belki fiyatları normalin bir tık üstü ama farklı ambiansıyla değdiğini düşünüyorum.

Sabah 8de trene binip dönüş yoluna geçiyorum. Kuşetlide ki yeni yol arkadaşlarım cıvıl cıvıl üniversite öğrencileri. Zaman nasıl

geçti? Güzel müzikler, hoş sohbetler, muhteşem manzaralar eşliğinde geri dönüyorum. Bir hüzün mü var içimde? Çok mu sevdim? O zaman baharda tekrar yapmalıyım bu yolculuğu. Belki birlikte yaparız.

by Bahar Gündoğdu — 19 Mart 2018 in Doğu Anadolu 0

Farklı Bir Sonbahar Rotası; Dersim

Hürriyet Seyahat’te yayımlanan yazımın daha detaylı hali

Geçtiğimiz kış Haça Dağı‘na tırmanırken yeni tanıştığım Hülya’dan Dersim daveti alıyorum. Dersim’li olan Hülya Dersim’i anlata anlata bitiremiyor. Mayıs ayı için sözleşiyoruz ama gerçekleşemiyor. Kısmet sonbaharda tamamen tesadüfen oluşuyor.

Tunceli-Ovacık arasında uzanan Munzur Vadisi‘nde 42.000 hektarlık bir alan 1971 yılında milli park olarak ilan edilmiş. Türkiye’nin en büyük milli parklarından birisi burası. Tunceli merkeze 8 km uzaklıkta. Yine doğanın renklerle raks edişine tanık olacağız.Geldi güz vakti. Bir şeylerin bitişi, hüznü, muhteşem manzaralarla bizi uğurlayacak. Klasik sonbahar rotalarından sıkılanlar için harika bir öneri bu.Tamamen tesadüf sonucu muhteşem Dersim dağlarında ve Munzur vadisi milli parkında buluverdim kendimi.

Dersim’e Nasıl Gidilir?

Arkadaşım Dersim’in Karacabörük köyünden çıkıp Sorbon üniversitesini bitirmiş ama köyünden hiç kopmamış biri. Beni köyüne davet ettiğinde yolculuklarımdan bitap düşmüş geri dönmeyi düşünüyordum. “Hafta sonu bizimle gel, Elazığ havaalanından dönersin” deyince enerji doluverdim.

İlk başta bu kadar muhteşem olabileceği konusunda bir fikrim yoktu. Altı üstü köye gidiyorduk işte…Ben Batman’daydım ve araçla bölgenin etkileyici manzaralarından Dersim’e ulaştık. Aşağı yukarı üç saat sürdü. Siz Tunceli’ye Elazığ’daki havaalanından ulaşabilirsiniz.

Munzur Çayı asma köprü, Hülya'yla — Munzur Çayı asma köprü, Hülya’yla

Uçakla gelenler havaalanından araç kiralayabilecekleri gibi,Tunceli vipten ön rezarvasyon yapmak kaydıyla 20 liraya Elazığ havaalanından Tunceli’ye ulaşabilirler. +90 428 212 62 50 telefon numarasından ulaşabilirsiniz.

Seyit Rıza Heykeli’nin oradan Ovacık’a sabah akşam dolmuşlar kalkıyor ve sonrasında gözelere gitmek için taksiye binmeniz gerekiyor. Pülümür veya Nazimiye dolmuşlarıyla da Kutu deresi tarafına ulaşım sağlanıyor.

Kutu Deresi

Kutu deresi tarafı yaz aylarında plaj olarak kullanılıyor. İlk önce Kutu deresine gidiyoruz. Bu mevsimde bile ayaklarımı suya sokmak çok zor olmuyor. Sonbahar tüm ihtişamıyla gözlerimizin önünde.

Dere kenarlarında yer yer restaurantlar var. Bir tanesine girdiğimizde bahçesinde Can Yücel’li, Tuncel Kurtiz’li, Che Guevera’lı, Yılmaz Güney’li fotoğraflar ve sözleriyle karşılaşıyoruz. Suyun içindeki balıkları gözle görmek mümkün.

Palavra Meydanı

Sonrasında Tunceli merkezdeki Palavra Meydanı‘ndayız. Dersim Dört dağ içinde, türküsü bile var. Manzara muhteşem. Munzur çayı Tunceli merkezin içinden geçiyor. Etrafında Dersim dağları göğe uzanıyor.

Tam bu noktada çay içebileceğiniz, yemek yiyebileceğiniz yerler var. Manzaranın ve güzel havanın tadını çıkarabilirsiniz. Bense gözeleri görmek için can atıyorum.

Munzur Vadisi Milli Parkı

Merkeze girerken ve çıkarken kontrol noktalarından geçmeniz gerekiyor. Sonrasında sonbaharın bin bir tonu sapsarı, kızıl, yeşil renkleriyle Munzur çayının duru suyuna, Dersim dağlarının uçsuz bucaksız mavi göğe uzanmasına şahit oluyorsunuz. Milli Park’ta bir giriş ücreti söz konusu değil. Bu yol zaten Munzur Ovacık yolu.

“Ah hava sıcak olsa da ben şu suya atlayabilsem” düşünceleri kafamda, hava da bizden yana aslında, güneşli son günlerin tadı damağımızda çocuklar gibi şen bir gün geçiriyoruz. Bu bastığım topraklar zamanında pek çok acıya ev sahipliği yapmış. Bu günümüze şükrediyoruz.

O kadar çok fotoğraf çekiyorum ki zaman nasıl geçti anlamıyoruz. Oysaki acıktık. Munzur çayı üzerindeki Dikilitaş restauranta gidiyoruz. Öncesinden duyduğum kara balık yeme peşindeyim. Şükür ki var. Oldukça lezzetli geldi bana. 20 lira civarı bir porsiyon.

Suyun üstündeki balkonunda kara balıkları tatmak, cam terastan altımızda yüzen kara balıkları izlemek, biraz ötedeki asma köprüyü seyretmek, manzaranın ve sohbetin tadını çıkarmak paha biçilemez.

Aklımda o asma köprüye çıkmak var. Kalkar kalkmaz kendimize bir köprü buluyoruz. Bir kaç tane var çünkü. Burada aslında meşhur olan mavi köprü ama onun metal görünümü yerine asma köprüyü tercih ediyorum ben. Girişindeki tablo gibi manzara beni benden alıyor.

Ovacık’taki Küba cafeye gidip görmelisiniz. Che ve Fidel fotoğraflarına bakmak, sözlerini okumak, sadece kadınların işlettiği bu yerde bulunmak çok keyifli. Ovacık’ta bir de kayak merkezi varmış. Tunceli’de dağcılık, treking vs. faaliyetleri de bir hayli yaygın. Her mevsim Dersim dağlarına tırmanma faaliyeti çok ilgimi çekiyor.

Bahara yazdım listeye. Ters laleler varmış, onları görmeye mutlaka gitmeliyim. Pek çok bitki örtüsü, nadir bulunan huş ağacı, çok çeşitli yaban hayvanı bu coğrafyada bulunuyormuş.

Munzur dağlarının üzerinde 2000-3000 metrelik zirvelerdeki krater gölleri, Ovacık tarafında kaynayan gözeler, kanyonlar, vadi boyunca dökülen şelaleler burayı eşşiz kılıyor. Fotoğraf grupları için oldukça ilgi çekici, sıradan rotaların dışında muhteşem bir coğrafya burası.

Karabörük Köyü

Her şeyi yaptığımıza göre köyümüze geri dönüp yanan sobada ısınıp bahçeden toplanmış ürünlerden yapılmış yemekleri yiyebiliriz. Karabörük köyü zamanında boşaltılan köylerden biri ve sahipleri artık evlerine geri dönüp hiç değilse yazlarını köylerinde geçiriyorlar.

Yıkılmış evlerin yanında yeni evler yapmışlar. Eski ve yeni evler iç içe. Yaşanmışlıklara tanık yıkık dökük evler. Ceviz, elma, ayva ağaçları, üstleri dolu. Hiç bir şey ziyan edilmiyor.

Azıcık kalmış üzüm bağlarından toplanan çok nadir bulunan üzümlerden şarap yapıyorlar. Posasından pestil. Kavunların çekirdekleri kurutuluyor. Elma sirkesi yapmayı öğreniyorum. Hummalı bir çalışma var kış için.

Sessiz, sakin, kafamı resetlediğim, vücudumu toprakladığım, çalıştığım ama bundan mutlu olduğum hayattan çaldığımız bir kaç gün ama paha biçilemez. Kırk yıl düşünsem gideyim diye düşünmediğim şehir, bana unutamayacağım günler ve dostluklar veriyor. Baharda görüşmek üzere

by Bahar Gündoğdu — 6 Şubat 2018 in Doğu Anadolu 0